Month: January 2023

Ancient Names Borne by Contemporary Polish Women [ENG/PL]

For Polish click here

Maria Łysoń is a student of the Collegium Artes Liberales at the Faculty of “Artes Liberales” of the University of Warsaw. In the academic year 2021/2022, she attended the seminar “Our Mythical Childhood” and wrote the present post as part of this class. She is interested in photography. Her work can be viewed on Instagram.

In my post, I would like to draw attention to the names given to women in Poland. Many of these names have their roots in ancient Greece or Rome. I chose some examples of Polish female names whose popularity is evidenced by data from the PESEL register (Universal Electronic System for Registration of the Population), placed annually on the dane.gov.pl website (an official source of the Polish State).

I chose 15 names for this post, but there are many more. It is worth checking where your name comes from – there is a considerable probability it also originates from Antiquity. However, if your name is of different provenance, you probably know at least one person whose name is Greek or Roman. Perhaps one of them appears on my list:

Apolonia – the name of Greek origin, translated as “belonging to Apollo” – the god of music and beauty. There are currently (as of 2022) 7 989 women of this name, and in 2021 it was given to 438 newborns.

Diana – this was the name of the Roman goddess of forests and animals. The name Diana bears 19 887 women, and 373 babies with this name were born in 2021.

Diana of Versailles, 1st or 2nd century AD, Louvre Museum, Paris, inv. no. Ma589 – partially restored Roman copy of the lost Greek bronze original attributed to Leochares, c. 325 BC [source]

Emilia – the name derives from the ancient Roman gens Aemilia. Nowadays, there is a region in Italy called Emilia-Romagna. In Poland, 156 491 women are named Emilia; in 2021, 3 570 baby Emilias were born. This name is today very popular with parents.

Eufrozyna – the name of one of three Charites in Greek mythology (Euphrosyne), goddesses of happy charms and grace. This is the least popular name of those I recall in this overview, as just 164 women bear this name in Poland, and not a single Eufrozyna was born in Poland in 2021.

Euphrosyne, Achilleion palace, Corfu. A bust of Sophocles is in the background [source]

Flora – the name of the Roman goddess of spring and flowers. The name Flora is currently carried by precisely 200 people in Poland; in 2021, 29 of them were newborns.

Flora or Persephone or the Allegory of Spring (1 c. AD), fresco in Villa di Arianna, Stabiae, collection of the Museo Archeologico Nazionale, Naples, inv. no. 8834 [source]

Gaja – the name of the goddess of the earth from Greek mythology (Gaia). There are 3 800 women in Poland named Gaja, whereas, in 2021, the name was given 744 times.

Helena – the name of Zeus and Leda’s daughter, etymologically linked, inter alia, with brightness or a torch. 172 742 people in Poland currently bear the name of the main heroine of the Trojan War, and in 2021 it was given 2 687 times.

Evelyn De Morgan, Helen of Troy (1898), De Morgan Collection, London, inv. no. P_EDM_0023 [source]

Jolanta – the name associated in Greek with the violet, although this is not a definite etymology. The Polish version of the name Jolanta (once also Jolenta) resembles the mythological name of Iole, the daughter of Eurytus, kidnapped by Heracles. There are 240 095 women in Poland named Jolanta; however, it is losing its old-time popularity and, in 2021, was given to only 21 newborns.

Klaudia – one of the oldest names of Roman origin. It used to be given in the gens Claudia, one of Rome’s greatest patrician families. Today, 138 373 people bear this name in Poland, and in 2021, it was bestowed 386 times.

Laura – a name of Latin origin, referring to a laurel tree. This name is linked with Greek mythology, in which the nymph Daphne, fleeing from Apollo, is turned into a laurel tree – known in Polish also as wawrzyn (bay-tree). Laura is the name of 62 929 Polish women, and in 2021, of as many as 5 569 newborns, thus being the 6th most common name among baby girls in Poland.

Walther Otto Müller, Laurus nobilis, illustration from the book Köhler’s Medizinal-Pflanzen by Hermann Adolph Köhler, ed. by Gustav Pabst, published in 1887–1898 (3 volumes) [source]
Emilio Fiaschi (1858–1941), bust of Daphne wearing a crown of laurel leaves, private collection [source]

Lidia – the name indicating a person from Lydia – a land in Asia Minor. In Poland, the name Lidia is borne by 83 206 women, and 559 Lidias were born in 2021.

Olimpia – the name created in honor of Mount Olympus, the home of the Greek gods, headed by Zeus. 3 363 women bear the name Olympia in Poland, and in 2021 it was given 25 times.

Patrycja – Latin name distinguishing a person who belongs to a patrician family – the noble part of society in ancient Rome. According to the PESEL database, there are 169 015 women named Patrycja in Poland, and in 2021 this name was given to 353 newborns.

Pelagia – a name of Greek origin, translated as “of the sea”. Name associated with the goddess Aphrodite, who used the nickname Pelagia. In Poland, it has been given to 4 885 people, and in 2021 was given 5 times.

Wiktoria – the name of the Roman goddess of victory and glory. The name of 200 469 women in Poland and 3 147 baby girls was born with this name in 2021.

Winged Victory (Nike) of Samothrace, 200–175 BC, Louvre, Paris, inv. no. NIII 2447, discovered in Samothrace in 1863 [source]

Post by Maria Łysoń, placed by Olga Strycharczyk who also prepared its English version, proofread by Anna Olechowski

Bibliography:

“Iole [mitologia]”, Partykuła, https://www.partykula.pl/iole-mitologia (accessed June 28, 2022), according to: Stanisław Stabryła, Słownik szkolny. Mitologia grecka i rzymska, Warszawa: WSiP, 1994.

Henryk Fros and Franciszek Sowa, Twoje imię: przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2000.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, “Imiona żeńskie nadane dzieciom w Polsce w 2021 r. – imię pierwsze” (data as at January 24, 2022), Otwarte dane, https://dane.gov.pl/pl/dataset/219,imiona-nadawane-dzieciom-w-polsce/resource/36394/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (accessed June 28, 2022).

Izabela Ozga, “Gaja”, in: Encyklopedia Fantastyki, June 28, 2015, http://encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Gaja (accessed June 28, 2022).

Jakub Jasiński, “Wiktoria”, in: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/religia/bogowie-starozytnego-rzymu/spis-bogow-rzymskich/wiktoria (accessed June 28, 2022).

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, “Lista imion żeńskich w rejestrze PESEL –  imię pierwsze” (data as at January 24, 2022), Otwarte dane, https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36412/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (accessed June 28, 2022).

Antyczne imiona noszone przez współczesne Polki

Maria Łysoń jest studentką Kolegium Artes Liberales na Wydziale „Artes Liberales” UW. W roku akademickim 2021/2022 uczęszczała na seminarium „Nasze Mityczne Dzieciństwo” i w ramach tych zajęć napisała niniejszą pracę. Interesuje się fotografią. Jej prace można oglądać na Instagramie.

W moim poście chciałabym zwrócić uwagę na imiona, które nadaje się kobietom w Polsce. Okazuje się, że wiele z tych imion ma swoje korzenie w starożytnej Grecji bądź Rzymie. Wybrane przeze mnie imiona są noszone przez Polki, a o ich popularności świadczą dane z bazy PESEL, umieszczane rokrocznie na stronie dane.gov.pl.

Na potrzebę tego posta wybrałam 15 imion, natomiast jest ich o wiele więcej. Warto sprawdzić, skąd pochodzi Twoje imię – istnieje spore prawdopodobieństwo, że również wywodzi się z antyku. Jeśli Twoje imię jest jednak innego pochodzenia, to na pewno znasz choć jedną osobę, która nosi greckie lub rzymskie imię. Może jedno z nich znajduje się właśnie w moim zestawieniu:

Apolonia – imię pochodzące z Grecji, tłumaczone jako „należąca do Apolla” – boga muzyki i piękna. Obecnie w Polsce żyje 7 989 kobiet noszących to imię, a w 2021 roku zostało ono nadane 438 noworodkom.

Diana – to imię nosiła rzymska bogini lasów i zwierząt. Imię Diana nosi 19 887 Polek, a w 2021 roku urodziły się 373 kolejne osoby o tym imieniu.

Diana z Wersalu, I lub II wiek n.e., Luwr, Paryż, nr inw. Ma589
– częściowo zrekonstruowana rzymska kopia zaginionego greckiego orginału z brązu z ok. 325 r. n.e. przypisaywnego Leocharesowi [źródło]

Emilia – imię wywodzące się ze starożytnego, rzymskiego rodu Emiliuszów. Obecnie jeden z regionów Włoch nazywa się Emilia-Romagna. W Polsce imię Emilia nosi 156 491 kobiet, a w 2021 roku przybyło 3 570 małych Emilek. Imię to cieszy się obecnie dużą popularnością wśród rodziców.

Eufrozyna – imię jednej z trzech Charyt z mitologii greckiej, bogiń radosnych uroków oraz wdzięku. Jest to najmniej popularne imię, które przytaczam w tym zestawieniu, gdyż zaledwie 164 kobiety noszą w Polsce to imię, a w 2021 roku nie przyszła na świat w Polsce ani jedna Eurfozyna.

Eufrozyna, pałac Achillion, Korfu. W tle widoczne popiersie Sofoklesa. [źródło]

Flora – imię rzymskiej bogini wiosny i kwiatów. Imię Flora nosi w Polsce obecnie równo 200 osób, a w 2021 roku w naszym kraju przyszło ich na świat 29.

Flora lub Persefona lub Alegoria wiosny (I w. n.e.), fresk w Villa Arianna, Stabie, kolekcja Museo Archeologico Nazionale di Napoli, nr inw. 8834 [źródło]

Gaja – imię bogini ziemi z greckiej mitologii. Kobiet o imieniu Gaja jest w Polsce 3 800, natomiast w 2021 roku imię to zostało nadane 744 razy.

Helena – imię córki Zeusa i Ledy, wiązane etymologicznie m.in. z jasnością lub pochodnią. Imię głównej bohaterki wojny trojańskiej nosi obecnie w Polsce 172 745 osób, a w 2021 roku zostało nadane 2 687 razy.

Evelyn De Morgan, Helen of Troy (1898), De Morgan Collection, Londyn, nr inw. P_EDM_0023 [źródło]

Jolanta – imię kojarzone z fiołkiem w języku greckim, choć nie jest to pewna etymologia. Polska wersja imienia Jolanta (dawniej również Jolenta) przypomina mitologiczne imię porwanej przez Heraklesa Iole, córki Eurytosa. Polek noszących imię Jolanta jest 240 095, natomiast imię to traci na dawnej popularności i w 2021 roku zostało nadane tylko 21 noworodkom.

Klaudia – jedno z najstarszych imion pochodzenia rzymskiego. Nadawano je w rodzie Klaudiuszów, należącym do największych patrycjuszowskich rodów Rzymu. Obecnie w naszym kraju imię to nosi 138 373 osób, a w 2021 zostało ono nadane 386 razy.

Laura – imię pochodzenia łacińskiego, odnoszące się do drzewa laurowego. Imię łączy się z mitologią grecką, w której to nimfa Dafne, uciekając przed Apollinem, zostaje przemieniona w laur – roślinę, która w Polsce znana jest też jako wawrzyn. Laura to imię noszone przez 62 929 Polek, a w 2021 roku urodziło się ich aż 5 569, zatem w tym roku imię Laura było szóstym najczęściej nadawanym imieniem wśród nowo narodzonych dziewczynek w Polsce.

Walther Otto Müller, Laurus nobilis, ilustacja z atlasu botanicznego: Hermann Adolph Köhler, Köhler’s Medizinal-Pflanzen, ed. Gustav Pabst, 1887–898 (3 tomy) [źródło]
Emilio Fiaschi (1858–1941), Dafne w wieńcu laurowym, kolekcja prywatna [źródło]

Lidia – imię oznaczające osobę pochodzącą z Lidii, krainy leżącej w Azji Mniejszej. W Polsce imię Lidia nosi 83 206 obywatelek, a w 2021 roku urodziło się ich 559.

Olimpia – imię stworzone na cześć góry Olimp, siedziby bogów greckich z Zeusem na czele. Imię Olimpia noszą obecnie 3 363 Polki, a w 2021 roku zostało ono nadane 25 razy.

Patrycja – imię łacińskie, oznaczające osobę należącą do patrycjuszy, czyli wyższej warstwy społecznej starożytnego Rzymu. Według danych z bazy PESEL Polek o imieniu Patrycja jest 169 015, a w 2021 roku tym imieniem nazwano 353 noworodki.

Pelagia – imię pochodzenia greckiego, tłumaczone jako „morska”. Imię związane z boginią Afrodytą, która posługiwała się właśnie przydomkiem Pelagia. W Polsce imię to nosi 4 885 osób, a w roku 2021 zostało nadane 5 razy.

Wiktoria – imię rzymskiej bogini zwycięstwa i chwały. Imię to noszone jest przez 200 469 Polek, a w roku 2021 urodziło się 3 147 dziewczynek o tym imieniu.

Nike z Samotraki znana również jako Skrzydlata Wiktoria z Samotraki (Winged Victory of Samothrace), 200–175 r. p.n.e., Luwr, Paryż, nr inw. NIII 2447, odnaleziona w 1863 na Samotrace [źródło]

Post napisany przez Marię Łysoń i zamieszczony przez Olgę Strycharczyk

Bibliografia

„Iole [mitologia]”, Partykuła, https://www.partykula.pl/iole-mitologia (dostęp: 28.06.2022), za: Stanisław Stabryła, Słownik szkolny. Mitologia grecka i rzymska, Warszawa: WSiP, 1994.

Henryk Fros, Franciszek Sowa, Twoje imię: przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2000.

Kancelaria Rady Ministrów, „Imiona żeńskie nadane dzieciom w Polsce w 2021 r. – imię pierwsze, dane na dzień 24.01.2022”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/219,imiona-nadawane-dzieciom-w-polsce/resource/36394/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (dostęp: 28.06.2022).

Izabela Ozga, „Gaja”, w: Encyklopedia Fantastyki, 28.06.2015, http://encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Gaja, (dostęp: 28.06.2022).

Jakub Jasiński, „Wiktoria”, w: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/religia/bogowie-starozytnego-rzymu/spis-bogow-rzymskich/wiktoria (dostęp: 28.06.2022).

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, „Lista imion żeńskich w rejestrze PESEL stan na 24.01.2022 – imię pierwsze”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36412/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (dostęp: 28.06.2022).