Maria Łysoń is a student of the Collegium Artes Liberales at the Faculty of “Artes Liberales” of the University of Warsaw. In the academic year 2021/2022, she attended the seminar “Our Mythical Childhood” and wrote the present post as part of this class. She is interested in photography. Her work can be viewed on Instagram.
For Polish click here. For Maria’s text about the girls’ names click here.
In this next post about names, I would like to focus on the names given to men in Poland. As I mentioned before, many of contemporary names have their roots in ancient Greece or Rome. To show how popular each name is in Poland, I will refer to the PESEL register (Universal Electronic System for Registration of the Population) from the dane.gov.pl website (an official source of the Polish State). I chose 15 names from Antiquity for this post, but there are many more. Maybe your name has such provenance, or you know someone who bears a name referring to ancient heroes.
Here is a list of 15 ancient names held today by men in Poland:
Adrian – Latin name, carried by Hadrian – the successor of Trajan, Roman emperor in the 2nd century AD. There are 147 761 Adrians in Poland, and in 2021 this name was given 615 times.
Aleksander – a very old, double-barreled name. Frequently interpreted as “protecting/caring for men”. It was borne by the Macedonian king Alexander the Great and (as a second name) by Paris, the hero of Homer’s Illiad. There are 144 324 Polish men with this name, and in 2021 the name Alexander was given to 6 919 children, which makes it the third most popular name now given to newborns in Poland.
Andrzej – a name of Greek origin, translates as “man”. Andrzej is a very popular name in Poland, borne by 552 430 men, and third among most popular names carried by Poles. However, it lost popularity – in 2021, it was given only to 186 infants.
Antoni – a name from the ancient Roman family of Antonius. Greek biographers (vide Plutarch, The Life of Antonius, 4) suggested that family name could have origins in the name Anton, son of Hercules. Antoni, in 2021, was the name given most frequently and was given to 7 821 boys. Whereas in Poland, there live 161 690 people with this name.
Cezary – a name of Latin origin, created from the name Cezar (Caesar). 45 447 Polish men bear the name Cezary, and in 2021 it was given to 952 children.
Damian – a name associated with the ancient goddess Damia or Greek verb δαμάζω (tame). The name Damian was given to 183 726 Poles, and in 2021 305 children were born with this name.
Filip – very old, Greek double-barreled name. It is translated as “loving horses”. This name was carried by the Macedonian king, the father of Alexander the Great. In Poland, the name Filip is borne by 162 071 people, and in 2021 was given 4 884 times.
Cabinet des médailles de la Bibliothèque Nationale de France [source].
Hermes – a name from Greek mythology. It relates to the god of trade, merchants, and thieves. Currently 14 people of this name live in Poland. Whereas in 2021, it was not given to any child.
Hiacynt – a name of Greek origin, born by a figure from Greek mythology. Hiacynt was a favourite of Apollo and Zephyrus, who, out of jealousy, lead the young man to his death. From his blood grew flowers called hyacinths. In Poland, there are only 9 men with this name, and in 2021 it was not given to any newborn. However, this name is far more popular in its alternative form, Jacek. It is the name of 234 901 Polish men, and in 2021, 144 boys were born with this name.
Hektor – the name of the hero of the Trojan war, the prince of Troy. In Poland this name, written as Hektor, is carried by 200 people, and 103 as Hector. 22 Hektors were born in 2021.
January – a name of Latin origin, meaning born in January. It also relates to one of the oldest Roman deities, Janus. In Poland the name January is held by 487 men, unfortunately, there were no parents who gave this name to their child in 2021.
Marcin – a Latin name related to Mars, the god of war. It translates as “devoted to Mars” or “belonging to Mars”. There are currently 451 581 Poles named Marcin. Data shows that the name was given 366 times in 2021.
Marek – a name of Latin origin, was one of the names popular in Rome already in archaic times. It also derives from the god of war, Mars. In Poland there are 386 516 people with this name, and 213 were born in 2021.
Platon – the Greek name of a great Greek philosopher. It was originally his nickname meaning broad-shouldered, robust man. According to the PESEL database, there are 173 Platons living in Poland. In 2021, this name was given to 12 newborns.
Tytus – one of the oldest Latin names. Was borne, inter alia, by the son of Domitilla the Elder and Vespasian; Titus was a Roman caesar of the Flavian dynasty. In Poland, 1899 people currently carry the name Tytus; in 2021, it was given to 55 children.
Post by Maria Łysoń, placed by Olga Strycharczyk who also prepared its English version, proofread by Anna Olechowski
Bibliography:
Henryk Fros, Franciszek Sowa, Twoje imię: przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2000.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, “Lista imion męskich w rejestrze PESEL stan na 24.01.2022 – imię pierwsze”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36411/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (accessed June 30, 2022 and July 12, 2022).
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, “Imiona męskie nadane dzieciom w Polsce w 2021 r. – imię pierwsze”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/219,imiona-nadawane-dzieciom-w-polsce/resource/36393/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (accessed June 30, 2022 and July 12, 2022).
Jakub Jasiński, “Janus”, in: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/religia/bogowie-starozytnego-rzymu/spis-bogow-rzymskich/janus/ (accessed June 30, 2022).
Jakub Jasiński, “Tytus Flawiusz”, in: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/biografie/tytus-flawiusz/ (accessed July 12, 2022).
“Hector”, in: GreekMythology.com, 28.03.2015, https://www.greekmythology.com/Myths/Mortals/Hector/hector.html (accessed June 30, 2022).
Aaron J. Atsma, “Damia”, in: Theoi Project – Greek Mythology, https://www.theoi.com/Ouranios/HoraDamia.html (accessed July 12, 2022).
Antyczne imiona noszone przez współczesnych Polaków
Maria Łysoń jest studentką Kolegium Artes Liberales na Wydziale „Artes Liberales” UW. W roku akademickim 2021/2022 uczęszczała na seminarium „Nasze Mityczne Dzieciństwo” i w ramach tych zajęć napisała niniejszą pracę. Interesuje się fotografią. Jej prace można oglądać na Instagramie.
Na temat imion noszonych przez współczesne Polki vide tutaj.
W kolejnym moim poście o imionach chciałabym się skupić na tych nadawanych Polakom. Tak jak wspominałam wcześniej, wiele ze współczesnych imion ma swoje korzenie w starożytnej Grecji bądź Rzymie. Aby pokazać, jaką popularnością w Polsce cieszy się dane imię, skorzystałam z bazy PESEL ze strony dane.gov.pl. Na potrzebę tego posta wybrałam 15 imion, które wywodzą się z kultury antycznej, ale jest ich dużo więcej. Może Twoje imię jest właśnie takiego pochodzenia albo znasz osobę, której imię odnosi się właśnie do bohaterów antyku.
Oto lista 15 antycznych imion noszonych obecnie przez Polaków:
Adrian – imię łacińskie, noszone przez Hadriana – następcę Trajana, cesarza rzymskiego z II w. n.e. W Polsce jest obecnie 147 761 Adrianów, a w roku 2021 imię to nadano 615 razy.
Aleksander – bardzo stare, dwuczłonowe imię greckie. Bywa interpretowane jako „broniący/troszczący się o mężów”. Imię to nosił król macedoński, Aleksander Wielki, oraz (jako drugie imię) Parys, bohater Iliady Homera. Polaków o tym imieniu jest obecnie 144 324, natomiast w 2021 roku imię Aleksander nadano 6 919 dzieciom, co czyni je trzecim najpopularniejszym imieniem obecnie nadanym noworodkom w Polsce.
Andrzej – imię pochodzenia greckiego, tłumaczone jako „mężczyzna”, „mąż”. Andrzej to bardzo popularne imię w Polsce, nosi je 552 430 mężczyzn, znajduje się zatem na trzecim miejscu wśród najpopularniejszych imion noszonych przez Polaków. Imię to jednak traci na popularności – w roku 2021 dostało je zaledwie 186 noworodków.
Antoni – imię wywodzące się ze starożytnego rzymskiego rodu Antoniuszów. Greccy biografowie (vide Plutarch, Żywot Antoniusza 4) sugerowali, że nazwa tego rodu mogła wywodzić się od Antona, syna Herkulesa. Antoni w 2021 roku był najczęściej nadawanym imieniem, tak zostało nazwanych 7 821 chłopców. Natomiast w Polsce obecnie żyje 161 690 osób o tym imieniu.
Cezary – imię o łacińskim pochodzeniu, utworzone do imienia Cezar (Caesar). Imię Cezary nosi obecnie w Polsce 45 447 osób, a w roku 2021 zostało nadane 952 dzieciom.
Damian – imię przejęte z języka łacińskiego, łączone się z imieniem starożytnej bogini Damii lub z greckim czasownikiem δαμάζω (oswajam, ujarzmiam). Imię Damian noszone jest przez 183 726 Polaków, a w roku 2021 urodziło się 305 dzieci o tym imieniu.
Filip – bardzo stare, greckie imię dwuczłonowe. Jest tłumaczone jako „lubiący konie”. Imię to nosił król macedoński, ojciec Aleksandra Wielkiego. W Polsce imię Filip nosi 162 071 osób, a w roku 2021 zostało nadane 4 884 razy.
Hermes – imię pochodzące z mitologii greckiej. Odnosi się do boga handlu, kupców oraz złodziei. Obecnie w Polsce żyje 14 osób o tym imieniu. Natomiast w 2021 roku nie nadano go żadnemu dziecku.
Hiacynt – imię pochodzenia greckiego, noszone przez postać z greckiej mitologii. Hiacynt to ulubieniec Apollina i Zefira, który przez zazdrość doprowadził do śmierci młodzieńca. Z jego krwi wyrosły kwiaty nazwane hiacyntami. W Polsce żyje tylko 9 mężczyzn o tym imieniu, a w 2021 roku nie zostało ono nadane żadnemu noworodkowi. Natomiast imię to funkcjonuje w Polsce dużo częściej w formie swojego odpowiednika Jacek. W Polsce imię Jacek nosi 234 901 osób, a w 2021 roku urodziło się ich 144.
Hektor – imię bohatera wojny trojańskiej, księcia Troi. Imię to w Polsce nosi 200 osób, używając pisowni Hektor, oraz 103 w zapisie Hector. W 2021 roku nadano imię Hektor, stosując we wszystkich przypadkach polską pisownię (przez k); imię to otrzymały 22 noworodki.
January – imię pochodzenia łacińskiego, oznaczające urodzonego w styczniu. Odnosi się również do jednego z najstarszych rzymskich bóstw, czyli Janusa. W Polsce imię January nosi 487 osób, niestety, w roku 2021 żaden z rodziców nie nazwał tak swojego dziecka.
Marcin – imię łacińskie, odnoszące się do Marsa, boga wojny. Jest tłumaczone jako „poświecony Marsowi” lub „należący do Marsa”. Polaków o imieniu Marcin jest obecnie 451 581. Z danych z 2021 roku wynika, że w owym roku imię to zostało nadane 366 razy.
Marek – imię pochodzenia łacińskiego, było jednym z imion używanych w Rzymie już w czasach archaicznych. Również to imię wywodzi się od boga wojny, Marsa. W Polsce jest 386 516 osób noszących to imię, a w roku 2021 urodziło się 213 Marków.
Platon – imię greckie, pod którym znany jest wielki filozof grecki. Pierwotnie było to jego przezwisko, oznaczające człowieka barczystego, krzepkiego. W Polsce według bazy PESEL żyje 173 Platonów. W roku 2021 imię to nadano 12 noworodkom.
Tytus – jedno z najstarszych imion łacińskich. Nosił je między innymi syn Wespazjana i Domitilli Starszej, wódz i cesarz rzymski z dynastii Flawiuszy. Obecnie w Polsce imię Tytus nosi 1 899 osób, a w 2021 roku zostało ono nadane 55 noworodkom.
Post napisany przez Marię Łysoń, zamieszczony przez Olgę Strycharczyk
Bibliografia:
Henryk Fros, Franciszek Sowa, Twoje imię: przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2000.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, „Lista imion męskich w rejestrze PESEL stan na 24.01.2022 – imię pierwsze”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36411/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (dostęp: 30.06.2022 i 12.07.2022).
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, „Imiona męskie nadane dzieciom w Polsce w 2021 r. – imię pierwsze”, https://dane.gov.pl/pl/dataset/219,imiona-nadawane-dzieciom-w-polsce/resource/36393/table?page=1&per_page=20&q=&sort= (dostęp: 30.06.2022 i 12.07.2022).
Jakub Jasiński, „Janus”, w: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/religia/bogowie-starozytnego-rzymu/spis-bogow-rzymskich/janus/ (dostęp: 30.06.2022).
Jakub Jasiński, „Tytus Flawiusz”, w: Imperium Romanum, https://imperiumromanum.pl/biografie/tytus-flawiusz/ (dostęp: 12.07.2022).
„Hector”, w: GreekMythology.com, 28.03.2015, https://www.greekmythology.com/Myths/Mortals/Hector/hector.html (dostęp: 30.06.2022).
Aaron J. Atsma, „Damia”, w: Theoi Project – Greek Mythology, https://www.theoi.com/Ouranios/HoraDamia.html (dostęp: 12.07.2022).
Our Mythical Childhood Blog 